Günümüzde bir kanun teklifinin yasalaşma süreci oldukça karmaşık ve uzun bir süreçtir. Bir kanun teklifinin komisyonda ne kadar bekleyeceği veya genel olarak bir kanunun ne kadar sürede çıkacağı, bir dizi faktöre bağlıdır. Peki, Kanun teklifi komisyonda ne kadar bekler? Bir kanun kaç günde çıkar? İşte detaylar...
Kanun teklifi komisyonda ne kadar bekler?
Bir kanun teklifinin komisyonda ne kadar bekleyeceği, teklifin karmaşıklığına, komisyonun iş yüküne ve komisyon üyelerinin teklife olan ilgilerine bağlı olarak değişir.
Genel olarak, bir kanun teklifi komisyona sevk edildikten sonra, komisyon üyeleri teklifi inceleyip görüşmek için bir araya gelirler. Komisyon üyeleri teklife değişiklikler önerebilir ve teklifin genel olarak kabul edilip edilmemesi veya değiştirilmiş haliyle kabul edilip edilmemesi konusunda oylama yapabilirler.
Bazı basit kanun teklifleri komisyonda sadece birkaç gün veya hafta beklerken, daha karmaşık teklifler aylarca veya hatta yıllarca bekleyebilir. Örneğin, 2013 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulan yeni bir anayasa taslağı, komisyonda yaklaşık 4 yıl boyunca bekledi.
Komisyonda bekleyen bir kanun teklifinin durumunu öğrenmek için, teklifin TBMM'nin internet sitesinde yayınlanan takip numarasını kullanabilirsiniz. Ayrıca, teklifi sunan milletvekili veya siyasi parti ile de iletişime geçebilirsiniz.
Kanun teklifinin komisyonda bekleme süresini etkileyebilecek bazı faktörler şunlardır:
- Teklifin karmaşıklığı: Karmaşık teklifler, daha fazla inceleme ve tartışma gerektirir ve bu nedenle daha uzun süre bekleyebilir.
- Komisyonun iş yükü: Yoğun bir iş yükü olan komisyonlar, yeni tekliflere daha az zaman ayırabilir.
- Komisyon üyelerinin teklife olan ilgisi: Komisyon üyeleri bir teklife çok ilgi duyuyorsa, teklifi daha hızlı bir şekilde ele alabilirler.
Kanun teklifinin komisyonda bekleme süresini kısaltmak için yapılabilecek bazı şeyler şunlardır:
- Teklifi sunan milletvekili veya siyasi parti, teklifin komisyonda görüşülmesi için komisyondan talepte bulunabilir.
- Teklifi destekleyen vatandaşlar ve sivil toplum kuruluşları, komisyona ve komisyon üyelerine teklifi destekleyen mektuplar ve e-postalar gönderebilirler.
- Teklifi destekleyen medya kuruluşları, teklifi haberlerde ve köşe yazılarında ele alabilirler.
Bir kanun kaç günde çıkar?
Bir kanunun çıkma süresi, kanun teklifinin sunulmasından Resmi Gazete'de yayımlanmasına kadar geçen süreyi kapsar ve bu süre çeşitli etkenlere bağlı olarak değişebilir.
Genel olarak bir kanun teklifinin kanunlaşma süreci şu aşamalardan oluşur:
- Teklifin Sunulması: Kanun teklifi, milletvekilleri, hükümet veya Cumhurbaşkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulur.
- Komisyonlarda İnceleme: Teklif, ilgili komisyona veya komisyonlara havale edilir ve burada detaylı bir şekilde incelenir. Komisyonlar, uzmanlardan ve ilgili kurumlardan görüş alabilir, değişiklikler yapabilirler.
- Genel Kurulda Görüşme: Komisyondan çıkan rapor, TBMM Genel Kurulunda görüşülür. Genel Kurulda milletvekilleri teklif üzerinde söz alır, değişiklik önerileri sunabilirler.
- Oylama: Teklif, madde madde ve bütün olarak oylamaya sunulur. Kabul edilmesi için oyların salt çoğunluğunun sağlanması gerekir.
- Cumhurbaşkanına Gönderilme: Kabul edilen kanun teklifi, Cumhurbaşkanına gönderilir.
- Yayımlanma: Cumhurbaşkanı kanunu 15 gün içinde yayımlar veya tekrar görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderebilir.
Her aşamada farklı süreler söz konusu olabilir:
- Teklifin Sunulması: Teklifin sunulmasından sonra komisyona havale edilmesi birkaç gün veya birkaç hafta sürebilir.
- Komisyonlarda İnceleme: Komisyonlarda inceleme süresi, kanun teklifinin karmaşıklığına ve diğer iş yoğunluğuna bağlı olarak değişir. Birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir.
- Genel Kurulda Görüşme: Genel Kurulda görüşme süresi de kanun teklifinin önemine ve karmaşıklığına göre değişir. Birkaç günden birkaç haftaya kadar sürebilir.
- Cumhurbaşkanına Gönderilme ve Yayımlanma: Cumhurbaşkanı'nın kanunu incelemesi ve yayımlaması 15 gün sürer.
