Milyonlarca işçi ve emekçinin gözü, asgari ücrete yapılacak zamma çevrilmiş durumda. Temmuz ayında ara zam yapılmaması, gözleri yeni yıl için öngörülen zam oranlarına çevirdi. Ancak, son günlerde ortaya çıkan yeni bir hesaplama yöntemi, tartışmaları beraberinde getirdi. İşte detaylar:
Orta Yol Hesaplama Yöntemi
Yeni yıl öncesinde asgari ücrete yapılacak zam oranı için "orta yol hesaplama" yöntemi gündeme geldi. Bu yöntemde, gerçekleşen enflasyon oranı ile hedeflenen enflasyon oranının ortalaması alınarak zam oranı belirleniyor.
Enflasyon Tahminleri ve Hesaplamalar
Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38, 2025 yılı için hedeflenen enflasyon oranı ise yüzde 14 olarak açıklanmıştı. Bu oranlar kullanılarak yapılan hesaplamada:
- Gerçekleşen Enflasyon: %38
- Hedeflenen Enflasyon: %14
- Ortalama Enflasyon: (%38 + %14) / 2 = %26
Bu hesaplamaya göre, asgari ücretli çalışanların maaşlarına yıl sonunda sadece %26 oranında bir zam yapılması öngörülüyor. Bu oran, asgari ücretliler arasında geniş çapta tartışmalara yol açmış durumda.
Asgari Ücrette Son Durum
2022 ve 2023 yıllarında asgari ücrete ocak ve temmuz aylarında iki kez zam yapılmıştı. Son olarak, hükümet tarafından yapılan yüzde 49’luk artışla birlikte yeni asgari ücret tutarı 17.002 TL olarak belirlenmişti. Yıl sonunda bu rakamın nasıl değişeceği merak ediliyor.
Zam Oranı Nasıl Belirleniyor?
Asgari ücret zammı, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. Komisyon, 15 kişiden oluşuyor ve en az 10 üyenin katılımıyla toplanabiliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından seçilen başkan, komisyonun kararlarının oylama usulüyle alındığı toplantılarda karar verici rolünü üstleniyor. İşçi ve işveren sendikalarının da yer aldığı toplantılarda nihai karar açıklanıyor.
Net ve Brüt Ücret Nedir?
Ücret hesaplamalarında sıkça karşılaşılan terimler arasında net ve brüt ücret bulunuyor. İşte bu terimlerin anlamları:
-
Brüt Ücret: Çalışanın maaşından kesilmeden önceki toplam tutardır. Gelir vergisi, SGK primi ve sendika aidatı gibi kesintiler brüt maaştan düşülmez.
-
Net Ücret: Brüt ücretten tüm yasal kesintiler (gelir vergisi, SGK primi vb.) yapıldıktan sonra kalan miktardır. Net maaş, çalışanın eline geçen gerçek tutarı ifade eder.