İnsanlık tarihi boyunca dünya üzerinde meydana gelen depremler, sadece toprakların sarsılması değil, aynı zamanda medeniyetlere de damga vurmuştur. Peki, Dünya Tarihine Damga Vuran Depremler hangileridir? İşte detaylar...
Dünya Tarihine Damga Vuran Depremler
İşte dünya tarihine damga vuran depremler:
12 Ocak 2010: Haiti depremi : Richter ölçeğine göre 7,0 büyüklüğündeki deprem, Haiti'nin başkenti Port-au-Prince'i vurdu. Deprem ve ardından gelen tsunami sonucunda yaklaşık 316 bin kişi öldü ve milyonlarca kişi evsiz kaldı. Deprem, Haiti'nin tarihinin en yıkıcı doğal afeti oldu.
12 Mayıs 2008: Çin depremi : Sichuan eyaletini vuran 7,8 büyüklüğündeki depremde yaklaşık 87 bin kişi öldü ve 18 bin kişi kayboldu. Deprem, Çin tarihinin en ölümcül depremlerinden biriydi. Deprem, Sichuan eyaletinin altyapısını büyük ölçüde tahrip etti ve milyonlarca insanı evsiz bıraktı.
26 Aralık 2004: Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi : Endonezya'nın Sumatra adasında meydana gelen 9,1 büyüklüğündeki deprem, Hint Okyanusu'nda büyük bir tsunamiye neden oldu. Tsunami, Endonezya, Sri Lanka, Hindistan ve diğer ülkelerde 230 binin üzerinde kişinin ölümüne neden oldu. Deprem, dünyanın en yıkıcı doğal afetlerinden biriydi.
1 Eylül 1923: Büyük Kanto depremi : Japonya'nın başkenti Tokyo'yu vuran 7,9 büyüklüğündeki deprem, 143 bin kişinin ölümüne neden oldu. Deprem, Japonya tarihinin en yıkıcı depremlerinden biriydi. Deprem, Tokyo'nun büyük bir kısmını yıktı ve binlerce kişiyi evsiz bıraktı.
23 Ocak 1906: San Francisco depremi : Amerika Birleşik Devletleri'nin San Francisco kentinde meydana gelen 7,9 büyüklüğündeki deprem, 3 bin kişinin ölümüne neden oldu ve şehrin büyük bir kısmını yıktı. Deprem, Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en yıkıcı depremlerinden biriydi. Deprem, San Francisco'yu büyük bir yıkıma uğrattı ve şehrin yeniden inşası yıllar sürdü.
Türkiye'de yaşanan en büyük depremler
Türkiye'de kaydedilen en büyük deprem, 6 Şubat 2023 tarihinde, Türkiye'nin Kahramanmaraş ilinin Pazarcık ilçesinde saat 04:17'de 7.7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Depremin merkez üssü Pazarcık'ın yaklaşık 10 kilometre kuzeyindeki Akpınar köyü olarak belirlendi. Deprem, merkez üssüne yakın bölgelerde büyük yıkıma neden oldu.
Depremden yaklaşık 9 saat sonra, saat 13:24'te Pazarcık'ın yaklaşık 20 kilometre kuzeybatısındaki Elbistan ilçesinde 7.6 büyüklüğünde ikinci bir deprem meydana geldi. Bu deprem de ilk deprem kadar yıkıcı oldu.
Depremler, Türkiye'de 50 bin 783, Suriye'de ise 8 bin 476 kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. Yüz binlerce insan yaralandı, uzuvlarını kaybetti. Deprem, Lübnan'dan Ürdün'e, Irak'tan Mısır'a kadar 350 bin kilometrekarelik bir alanda hissedildi.
Depremlerin ardından, Türkiye ve uluslararası toplumdan bölgeye yardımlar geldi. Arama kurtarma çalışmaları günlerce devam etti. Bölgede, büyüklüğü 6.7'ye ulaşan 24 binden fazla artçı sarsıntı meydana geldi.
26 Aralık 1939: Erzincan Depremi 7,8 büyüklüğünde
26 Aralık 1939 tarihinde Erzincan'da meydana gelen 7,8 büyüklüğündeki depremdir. Deprem, Erzincan'ın yanı sıra çevre illerde de büyük yıkıma ve can kaybına yol açmıştır. Depremde yaklaşık 33.000 kişi hayatını kaybetmiş, 100.000'den fazla kişi yaralanmış ve 100.000'den fazla bina yıkılmıştır.
Deprem, Türkiye'nin kuzeydoğusunda bulunan Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın kırılması sonucunda meydana gelmiştir. Bu fay hattı, Türkiye'nin kuzey kesiminden doğuya doğru uzanan ve aktif bir fay hattıdır.
Türkiye'de kaydedilen diğer büyük depremler şunlardır:
17 Ağustos 1999: Marmara Bölgesi, 7,4 büyüklüğünde
17 Ağustos 1999 Marmara Depremi, Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nde, 17 Ağustos 1999 tarihinde yerel saatle 03.02'de meydana gelen, Richter ölçeğine göre 7,4 büyüklüğünde bir depremdir. Depremin merkez üssü, Kocaeli'nin Gölcük ilçesine yakın bir noktadadır. Deprem, Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce illerinde büyük yıkıma ve can kaybına neden olmuştur.
Deprem, Türkiye'nin yakın tarihinde yaşanan en büyük doğal afetlerden biridir. Deprem, Türkiye'de depreme karşı farkındalığı artırmış ve depreme dayanıklı binalar inşa edilmesine yönelik çalışmalara hız kazandırmıştır.
- Can kaybı: Resmi rakamlara göre depremde 18.373 kişi hayatını kaybetmiş, 48.901 kişi yaralanmış ve 5.840 kişi kaybolmuştur.
- Mal kaybı: Depremde 285.211 ev, 42.902 iş yeri hasar görmüştür.
- Yıkım: Deprem, Kocaeli, Yalova, Sakarya, İstanbul ve Düzce illerinde büyük yıkıma neden olmuştur. Kocaeli'nin Gölcük ve Değirmendere ilçelerinde büyük bir bölümü yıkılan askeri tesislerde 1.000'e yakın asker şehit olmuştur. İstanbul'da, Avcılar, Kartal, Pendik, Silivri ve Zeytinburnu ilçelerinde çok sayıda bina yıkılmış ve binlerce kişi hayatını kaybetmiştir.
- 12 Kasım 1999: Marmara Bölgesi, 7,2 büyüklüğünde
- 24 Ocak 2020: Elazığ, 6,8 büyüklüğünde
- 30 Ekim 2020: İzmir, 6,6 büyüklüğünde
Tarihin en büyük depremi hangisi?
Tarihin en büyük depremi, 22 Mayıs 1960 tarihinde Şili'de meydana gelen 9,5 büyüklüğündeki depremdir. Deprem, Şili'nin yanı sıra Peru, Ekvador ve Kolombiya'da da büyük yıkıma ve can kaybına yol açmıştır. Depremde yaklaşık 1.655 kişi hayatını kaybetmiş, 2.000'den fazla kişi yaralanmış ve 200.000'den fazla bina yıkılmıştır.
Deprem, Pasifik Okyanusu'nun Nazca ve Güney Amerika levhalarının birbirine sürtünmesi sonucunda meydana gelmiştir. Deprem, Pasifik Okyanusu'nda tsunamiye neden olmuş ve tsunami dalgaları dünya çapında hissedilmiştir.
Richter ölçeği ile ölçülen en büyük deprem olan Şili depremi, aynı zamanda kaydedilen en büyük depremdir.
12 şiddetinde deprem olursa ne olur?
Richter ölçeğine göre 12 şiddetinde bir deprem, tarihte kaydedilen en büyük deprem olurdu. Bu tür bir deprem, yeryüzünde büyük bir yıkıma ve can kaybına neden olurdu.
12 şiddetinde bir depremin etkileri şu şekilde özetlenebilir:
- Yıkım: 12 şiddetinde bir deprem, yer kabuğunda büyük çatlaklar ve sarsıntılar oluşturur. Bu sarsıntılar, binaları, köprüleri, yolları ve diğer altyapıları yıkabilir.
- Can kaybı: 12 şiddetinde bir deprem, çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine neden olabilir. Depremden kaçmak için yeterli zaman kalmayabilir ve binalar yıkıldığında insanlar altında kalabilir.
- Mal kaybı: 12 şiddetinde bir deprem, çok büyük miktarda maddi hasara neden olabilir. Binalar, araçlar, makineler ve diğer ekipmanlar zarar görebilir veya yok olabilir.
- Tsunami: 12 şiddetinde bir deprem, okyanus tabanında sarsıntılara neden olabilir. Bu sarsıntılar, tsunamilere neden olabilir. Tsunamiler, kıyı bölgelerinde büyük yıkıma ve can kaybına neden olabilir.
