Ekonomide iki taraf vardır. Bir tarafta ÜRETİM, diğer tarafta TÜKETİM bulunur. Toplum, ürettiğinden daha fazlasını tüketemez. Üretim=Tüketim dengesi kurulur. Toplum, ürettiğinden daha az tüketebilir. Tasarruf ortaya çıkar.
Yeni denge, Üretim=Tüketim +Tasarruf şeklinde oluşur.
Tasarruflar yatırıma gider ve TASARRUF=YATIRIM dengesi kurulur. Geride tüketilmeyen bir şey kalmaz. Üretim=Tüketim dengesi devam eder.
Fiyat artışları, yukarıya çıkardığım dengelerin bozulmasından kaynaklanıyor. Bunlar neler olabilir.
1. Toplum ürettiğinden daha çok tükettiği zaman fiyatlar artar. Ürettiğinden daha çok tüketilemez kuralını, cari açıklar bozuyor. Cari açık veren ülke ürettiğinden daha çok tüketiyordur. Ekonomi, fiyatları artırmak suretiyle, tüketimi daraltarak dengeyi kurmak zorunda kalıyor. Cari açık verildiği sürece, fiyat artışlarını durdurmak mümkün olamayacaktır.
2. Devlet üretime katılmaz. Üretimden vergi adı altında pay alır. Üretimden aldığı paydan daha çok harcama yapar ise, fiyatlar artacaktır. Toplanan vergilerden daha çok harcama artışı, AÇIK BÜTÇE olarak karşımıza çıkıyor. Devlet bütçesi açık verdiği sürece fiyat artışları durmaz.
3. Ekonomide TASARRUF=YATIRIM dengesi vardır. Tasarruflar, yatırımlara sınır koyar. Ülkede mevcut tasarruflardan daha çok yatırım yapıldığı zaman, fiyat artışı kaçınılmazdır. Zira olmayan para ile yatırım yapılmaz. Yatırım, tasarruf dengesini piyasa faiz hadleri kuruyor. Merkez bankası, piyasa faiz hadlerinden daha düşük faiz ile bankalara kredi verdiği zaman, tasarruf=yatırım dengesi bozuluyor. Fiyatlar artıyor.
4. Toplumu oluşturan bireyler, ekonomiye katkıda bulunmak zorundadırlar. Bireyler, herhangi bir şekilde, ekonomiye olan katkılarından daha çok pay almaya başladığı zaman, dengeler bozulur. Ekonomi, bozulan dengeleri fiyat artış ile kuruyor. Bunların başında SGK harcamaları var. Türkiyede üretime katkısı olmayan ve fakat, devlet kanalıyla beslenen milyonlarca insan var. Üretime katılanların yarattığı katma değerler, asalakları beslemeye yetmiyor. Fiyatlar artıyor. Öncelikle ülke, üretime katılmayan ve fakat üretimden pay alanları temizlemesi gerekiyor.
Temizleme işlemini, mevcut iktidarın ve muhalefetin yapması mümkün görünmüyor. Daha dün, vermeden alanlar sınıfında artışa neden olacak, din adamları ile ilgili yeni bir yasa çıkarıldı. Muhalefet hayır dahi diyemedi. İşimiz ekonomiye kaldı. Ekonomi sorunu, fiyat artışı ile çözüyor.
