Milletvekilliğinin düşmesi sebepleri nelerdir? Milletvekilliğinin düşürülmesi kararını kim alır? Detayları okuyacağınız haberimizde..
Milletvekilliğinin Düşmesi Sebepleri Nelerdir
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 84. maddesinde milletvekilliğinin düşmesi nedenleri dört fıkra halinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, milletvekilliği aşağıdaki nedenlerle düşebilir:
- İstifa: Milletvekili, milletvekilliği görevinden istifa edebilir. İstifa, yazılı olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına yapılır.
- Kesin hüküm giyme veya kısıtlanma: Milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisine seçilmeye engel bir suçtan dolayı kesin hüküm giyerse veya kısıtlanırsa, milletvekilliği düşer.
- Milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görevi sürdürmekte ısrar etme: Milletvekili, milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görevi sürdürmekte ısrar ederse, milletvekilliği düşer. Milletvekilliği ile bağdaşmayan görevler, Anayasa'nın 78. maddesinde sayılmıştır. Bu görevlerin başında, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği dışında bir kamu görevinde bulunmak gelmektedir.
- Devamsızlık: Milletvekili, özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içinde toplam beş birleşim günü katılmazsa, milletvekilliği düşer.
Milletvekilliğinin düşmesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu tarafından üye tam sayısının salt çoğunluğu ile kararlaştırılır. Milletvekilliğinin düşmesi kararı, ilgili milletvekiline tebliğ edilir. Milletvekilliği düşen kişi, TBMM Genel Kuruluna yeniden seçilemez.
Milletvekilliğinin düşmesi, milletvekilinin dokunulmazlığını da kaldırır. Milletvekilliğinin düşmesine karar verilen milletvekili hakkında, dokunulmazlık kaldırıldığı tarihten itibaren, hakkındaki suçlamalar nedeniyle yargılama yapılabilir.
Türkiye'de son yıllarda milletvekilliğinin düşmesi nedenlerine ilişkin tartışmalar yaşanmaktadır. Özellikle, "milletvekilliği ile bağdaşmayan bir görevi sürdürmekte ısrar etme" ve "devamsızlık" nedenlerine ilişkin eleştiriler bulunmaktadır. Bu nedenlerin, milletvekilliğinin düşmesi için çok geniş ve belirsiz olduğu, bu nedenle, milletvekillerinin demokratik haklarını kısıtladığı iddia edilmektedir.
Milletvekilliğinin Düşürülmesi Kararını Kim Alır
Milletvekilliğinin düşürülmesi kararı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu tarafından üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır. Bu, yani 550 milletvekilinin en az 301'inin oyu ile karar alınabilir anlamına gelir.
Milletvekilliğinin düşürülmesi kararı, Genel Kurulda gündeme getirilerek görüşülür. Görüşme sonunda, Genel Kurul oylama yapar. Oylama, açık oylama ile yapılır. Oylama sonucunda, milletvekilliğinin düşürülmesi kararı oy çokluğuyla kabul edilirse, ilgili milletvekilinin milletvekilliği düşer.
Milletvekilliğinin düşürülmesi kararı, ilgili milletvekiline tebliğ edilir. Milletvekilliği düşen kişi, TBMM Genel Kuruluna yeniden seçilemez.
Milletvekilliğinin düşürülmesi, milletvekilinin dokunulmazlığını da kaldırır. Milletvekilliğinin düşmesine karar verilen milletvekili hakkında, dokunulmazlık kaldırıldığı tarihten itibaren, hakkındaki suçlamalar nedeniyle yargılama yapılabilir.
Milletvekilliğinin düşürülmesi kararı, Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenebilir. Milletvekilliğinin düşürülmesine karar verilmiş olması hallerinde, ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, Anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Anayasa Mahkemesine başvurabilir.
Anayasa Mahkemesi, iptal istemini onbeş gün içerisinde kesin karara bağlar.
