Toplumun önemli bir sorunu olan kadına yönelik şiddet, uzmanlar tarafından yakından takip ediliyor. Psikolog Esra Karaca, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede şiddetin kökenlerine inerek, nedenlerini ve sonuçlarını detaylı bir şekilde analiz etti. Karaca, şiddetin sadece bireysel değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bir sorun olduğunu belirterek, çözüm için multidisipliner bir yaklaşımın gerekliliğini vurguladı.
Karaca, şiddeti “Bireyde ruhsal ve fizyolojik etkileri olabilen bir olgudur. Cinsel, ekonomik, fiziksel ve psikolojik olabilmekte ve etkileri basit yaralanmalardan cinayete kadar uzanabilmektedir.” şeklinde tanımladı.
Karaca, kadına yönelik şiddetin temel nedenleri arasında ikili ilişkilerde çözümlenemeyen problemler, kültürel sebepler, aktif iletişim becerilerini kuramama, öfke, eğitimsizlik, empatik bakış açısının yetersizliği, üstün gelme çabası, sosyo-ekonomik düzey, dürtü kontrol bozuklukları, madde kullanım ve şiddetin öğrenilmiş bir davranış olması gibi faktörleri sıraladı.
Kadına şiddet temelinde cinsiyetler arası eşitsizliğe dayandığını belirten Karaca, "Ataerkil topluluklar kadına şiddette incelenmesi gereken önemli olgulardan biridir. Çünkü bu topluluklar kadının dışarıda tutulduğu erkeğin yüceltildiği bir düşünüş yapısı vardır. Kadının pasif erkeğin baskın olduğu bu yapıda namus kavramı genellikle kadın üzerinden açıklanır, yemeğin tuzsuz oluşundan, kadının cinsel ilişkiyi reddetmesine, hatta anneliğine kadar yapılan negatif atıflar şiddet için sebep oluşturmaktadır.” İfadelerini kullandı.
Aile içi şiddet geçmişi, düşük eğitim düzeyi, madde bağımlılığı gibi faktörlerin şiddete maruz kalma riskini artırdığını belirten Karaca, “Yetiştiğimiz çevre, bakım verenimiz, kök ailemizde gördüklerimiz ve yaşadığımız olaylar tüm hayatımız boyunca bize rehberlik eder. Düşük eğitim düzeyi, şiddet anlamlandırmak ve başa çıkmak noktasında önemli bir faktördür. Şiddet her zaman görünür olmadığı için bazen yaşadığımız şeyden rahatsızlık duyup net bir sınıfa koyamayız ve şiddet olup olmadığını anlamlandıramayabiliriz. Bunu anlamlandırdığımızda ya da şiddetle net olarak karşı karşıya kaldığımızda şiddetle baş etmek noktasında hangi yollara başvuracağımızı bilmek şiddetten korunmak için çok önemli bir adım olmaktadır.” dedi.
Psikolog Esra Karaca, şiddet uygulayan erkeklerin ortak özellikleri arasında bakım verenleri tarafından şiddete maruz kalmak, büyüdüğü evde şiddet içerikli disiplin kurma şekilleri, yetersiz düzeyde kullanılan iletişim becerileri, üstün gelme dürtüsü, ataerkil bir düzene yanlış ve sıkı sıkıya bağlı olması gibi faktörleri sıraladı.
Karaca, şiddete maruz kalmış kadınların travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşayabileceğini, korku, utanç, kaygı, yetersizlik, değersizlik, çaresizlik hisleri deneyimleyebileceğini ve öz şefkat, benlik saygısı, cinsel öz yeterlilik gibi olguları deneyimlemekten mahrum kalabileceğini belirtti. Özel Haber/Atakan Öztürk
