Son günlerde Gıda Tarım ve Orman Bakanlığı'nın "Taklit veya Tağşiş Yapılan Gıdalar" listesine üç yeni firma ve ürün daha eklendi. Bu ürünlerin ikisi, özellikle zeytinyağı sektöründe yaşanan sahtecilik ve tağşiş sorunlarını gündeme taşıdı.
Zeytinyağında Tağşiş Nedir?
Balıkesir Üniversitesi Edremit Meslek Yüksekokulu Zeytin ve Zeytin Teknolojileri Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Mücahit Kıvrak, zeytinyağına zeytinden elde edilmeyen yağların karıştırılmasının tağşiş olarak adlandırıldığını belirtti. Özellikle, içinde hiç zeytinyağı olmayan, pirina yağı gibi sıvıların başka bitkisel yağlar veya mineral yağlarla karıştırılması "sahte zeytinyağı" olarak tanımlanıyor.
Kıvrak, son dönemde sahte markacılık uygulamalarının arttığını ifade ederek, özellikle Ayvalık, Geyikli ve Mudanya gibi bölgelerde oluşturulan kooperatiflerin altında yatan gerçekleri vurguladı. Bu tür kooperatifler, var olmayan markalarla sahte ürünler üreterek piyasada yer almakta.
Tüketici için Dikkat Edilmesi Gerekenler
Dr. Kıvrak, tüketicilerin sahte zeytinyağını anlamak için öncelikle fiyatlarına dikkat etmeleri gerektiğini belirtti. Sahte ve tağşişli yağlar, genellikle gerçek zeytinyağından çok daha ucuza satılıyor. Ancak, sadece fiyatın dikkate alınmasının yanıltıcı olabileceğine dikkat çekti.
- Denetim: Tüketicilerin, zeytinyağını güvenilir yerlerden alması gerektiğini vurguladı. E-ticaret ve sanal pazar yerlerinden alınan ürünlerin denetimden geçmediği için risk taşıdığını belirtti.
Sahte Zeytinyağını Anlama Yolları
Uzmanlar, sahte zeytinyağını tespit etmenin bazı yollarını şöyle sıraladı:
-
Tadı ve Kokusuna Bakmak: Zeytinyağının tadı ve kokusu, gerçek olup olmadığını anlamak için önemli bir gösterge. Güvenilir kaynaklardan alınmalıdır.
-
Renk ile Tespit: Renk, zeytinyağının kalitesi hakkında yanılgıya yol açabilir. Kıvrak, sahte yağların genellikle rafine yağlar üzerinden yapıldığını ve klorofil ile renklendirildiğini ifade etti.
-
Kötü Koku: Sahte zeytinyağlarında sirkemsi veya yağlı boya kokusu olup olmadığına dikkat edilmelidir. Bu tür kokular, yağın kalitesiz olduğunu gösterir.
Sahte Yağların Pazarlandığı Yöntemler
Edremit Körfezi Zeytin ve Zeytinyağı Üreticileri Dernekleri Federasyonu Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, farklı yağların içerisine boya ve koku katılarak zeytinyağıymış gibi satıldığını vurguladı. Boya ve koku katmanın yasaklanması gerektiğini ifade eden Semerci, bu tür uygulamaların tüketiciyi yanıltmamak için ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirtti.
