Türk Uçak Sanayii Anonim Ortaklığı (TUSAŞ), Türkiye’nin savunma sanayisinde önemli bir yer tutan ve ülkenin teknolojik bağımsızlığını sağlamada kilit rol oynayan bir kuruluştur. 28 Haziran 1973'te, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde, Türkiye'nin savunma alanında dışa bağımlılığını azaltmak amacıyla kurulmuştur. Ancak, TUSAŞ’ın sahiplik yapısı ve özel mi devlet kontrolünde mi olduğu, birçok kişi tarafından merak edilmektedir. İşte detaylar:
TUSAŞ’ın Sahibi Kim?
TUSAŞ, Türk Hava Kuvvetleri’nin savaş uçağı ihtiyacını karşılamak amacıyla, 1984 yılında kurulan bir Türk-Amerikan ortak girişimi olan TAI (TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.) ile faaliyete geçmiştir. F-16 uçaklarının üretimi ve entegrasyonunu üstlenmek amacıyla kurulan bu ortaklık, 2005 yılına kadar devam etti. Ancak bu süreç içinde yabancı hissedarlar tarafından sahip olunan hisseler, Türk yatırımcılar tarafından satın alındı ve TAI ile TUSAŞ birleştirildi. Böylece, şirketin kontrolü tamamen Türkiye’ye geçti ve TUSAŞ - Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. adı altında faaliyetlerini sürdürmeye devam etti.
TUSAŞ Kamu Şirketi mi?
TUSAŞ’ın yapısı karma bir hissedar yapısına sahiptir. Ana hissedarlar arasında şu kurumlar yer almaktadır:
- Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı: Yüzde 50,5 oranında hisse ile TUSAŞ’ın en büyük ortağıdır.
- General Electric (GE): Yüzde 46,2'lik paya sahiptir.
- Türk Hava Kurumu: Kalan yüzde 3,3'lük pay ise Türk Hava Kurumu ve diğer küçük hissedarlara aittir.
Bu hisse yapısıyla, TUSAŞ hem devletin kontrolünde hem de bazı özel şirketlerle ortak bir yapıya sahiptir.
TUSAŞ Nerede Bulunuyor?
TUSAŞ’ın genel merkezi, Ankara’nın Kahramankazan ilçesinde bulunmaktadır. Bu merkez, hem üretim hem de teknoloji geliştirme süreçlerinin yönetildiği önemli bir merkezdir.
TUSAŞ Ne Üretiyor?
Türkiye’nin önde gelen savunma ve havacılık şirketlerinden biri olan TUSAŞ, geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Havacılık platformlarının tasarımı, geliştirilmesi, üretimi ve satış sonrası hizmetlerinde önemli bir rol oynamaktadır. TUSAŞ’ın üretim yaptığı başlıca alanlar arasında:
- Airbus A380 ve Airbus A400 M gibi dünya çapında kullanılan uçakların parçalarının üretimi,
- Airbus A350’nin kanatçık üretimi,
- Askeri ve sivil hava araçlarının üretimi ve entegrasyonu bulunmaktadır.
TUSAŞ, yerli üretimle Türkiye’nin savunma sanayisini desteklerken, uluslararası alanda da stratejik iş birliklerine imza atmaktadır. Özellikle İHA (İnsansız Hava Aracı) teknolojileri ve yerli savaş uçağı projeleri, TUSAŞ’ın öncülük ettiği alanlar arasında yer almaktadır.