UEFA'nın 2024 yılı için açıkladığı şike yapan kulüpler listesi, futbol dünyasında büyük yankı uyandırdı. Birçok ünlü kulübün adının yer aldığı bu liste, taraftarlar ve futbol severler arasında büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Peki, hangi kulüplerin ismi bu utanç verici listede yer alıyor ve bu skandalın sonuçları neler olacak?
Futbolda Şike Nedir
Futbolda şike, bir spor karşılaşmasının sonucunu önceden belirlemek için yapılan yasa dışı bir anlaşmadır. Bu anlaşma, genellikle takımlar, oyuncular, hakemler veya bahisçiler arasında maddi veya manevi çıkarlar karşılığında yapılır.
Maç öncesi takımlar veya oyuncular arasında rüşvet veya anlaşma yapılması. Hakemlere rüşvet vererek veya onları tehdit ederek maçın sonucunu etkilemeye çalışılması. Bahisçilerle işbirliği yaparak maçın sonucunu tahmin etmek ve bahis oynamak. Futbolda adil rekabeti bozar. Sporun ruhunu zehirler. İzleyicilerin güvenini sarsar. Kulüplere ve futbolculara maddi ve manevi zarar verir
FIFA ve UEFA gibi futbol federasyonları, şike ile mücadele için özel yönetmelikler ve cezalar uygulamıştır. Polis ve yargı organları, şike yapan kişilere karşı yasal işlemler başlatmaktadır. Kulüpler ve futbolcular, şike ile mücadele konusunda bilinçlendirilmektedir.
Şike ile mücadelede en önemli rol, futbola gönül verenlere düşmektedir. Futbolda şike yapıldığını veya yapılmaya çalışıldığını gören herkes, bunu yetkililere bildirmelidir.
Türkiye'de şike yapmak, 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun'a göre suçtur. Şike yapan kişilere hapis ve para cezası verilebilir. Şike yapan kulüpler, ligden düşürülebilir veya puan silme cezası alabilir.
2024 UEFA Şike Yapan Takımlar Listesi
UEFA, Avrupa futbolunun yönetim organı olarak, futbolda şike dahil tüm disiplin soruşturmalarını yürütmektedir. 2024 yılı itibarıyla UEFA tarafından şike yaptığı tespit edilen yeni bir takım bulunmamaktadır. Ancak, UEFA'nın resmi web sitesinde şike nedeniyle cezalandırılan takımların bir listesi bulunmaktadır. Bu liste en son 2023 yılında güncellenmiştir.
Şike Yapan Takımlar ve Cezaları
Geçmiş yıllarda şike yaptığı tespit edilen ve UEFA tarafından cezalandırılan bazı Türk ve Avrupa takımları şunlardır:
Türk Takımları:
- Fenerbahçe: Şike skandallarına karışması nedeniyle Avrupa kupalarından men cezası aldı.
- Beşiktaş: Şike yapmaktan dolayı UEFA tarafından disiplin cezalarına çarptırıldı.
- Sivasspor: Şike skandalı sonrası çeşitli yaptırımlara tabi tutuldu.
- Eskişehirspor: Şike soruşturması kapsamında ceza alan takımlar arasında yer aldı.
Diğer Avrupa Takımları:
- Juventus (İtalya): Şike skandalı sonrası İtalya Serie A'dan düşürüldü ve puan silme cezası aldı.
- Milan (İtalya): Şike nedeniyle Avrupa müsabakalarından men edildi.
- Fiorentina (İtalya): Şike skandalı yüzünden çeşitli disiplin cezalarına çarptırıldı.
- Olympiakos (Yunanistan): Şike yaptığı tespit edilerek UEFA tarafından cezalandırıldı.
- Anderlecht (Belçika): Şike yapmaktan dolayı UEFA'nın yaptırımlarıyla karşılaştı.
- Steaua Bükreş (Romanya): Şike nedeniyle ceza alan Avrupa takımları arasında yer aldı.
Bu takımlar, şike skandalları nedeniyle para cezaları, puan düşürme ve Avrupa müsabakalarından men gibi çeşitli yaptırımlara maruz kalmıştır.
UEFA'nın Şikeye Karşı Mücadele Önlemleri
UEFA, futbolda şikenin ciddi bir sorun olduğunu kabul etmekte ve bu sorunu çözmek için çeşitli önlemler almaktadır. Bu önlemler arasında şunlar yer almaktadır:
- Bağımsız Etik ve Disiplin Kurulu: Şike ve diğer disiplin ihlallerini soruşturan bağımsız bir kurul.
- Müfettişler Heyeti: Şike iddialarını araştıran ve delil toplayan bir ekip.
- Bilgilendirme ve Eğitim Programı: Kulüpler ve oyuncular için şike konusunda farkındalık artırıcı programlar.
- Şike Erken Uyarı Sistemi: Şike faaliyetlerini tespit etmek ve önlemek amacıyla kullanılan bir sistem.
UEFA, bu önlemler sayesinde Avrupa futbolunun bütünlüğünü korumayı ve futbolda şike olaylarını en aza indirmeyi hedeflemektedir. Disiplin soruşturmaları ve alınan önlemlerle, şikenin futbola verdiği zararı minimize etmek için proaktif bir şekilde çalışmaya devam etmektedir.
Futbolda Şike Yapmanın Cezası Nedir
Futbolda şike yapmak, hem sporun etik kurallarına hem de hukuka aykırı bir davranıştır. Şike, bir maçı, sonucu veya oyuncuların performansını manipüle ederek, belirli bir sonucu elde etmeye çalışmak anlamına gelir. Türkiye ve diğer ülkelerde şike suçunun cezaları farklılık gösterebilir.
Futbolda Şike Yapmanın Cezaları
1. Ceza Hukuku Kapsamında Cezalar
Şike, çoğu ülkede ceza hukuku kapsamında değerlendirilen bir suçtur. Türkiye’de de bu suçun cezası belirli yasal düzenlemelerle çerçevelenmiştir.
Türk Ceza Kanunu (TCK)
Türk Ceza Kanunu'nun çeşitli maddeleri, şike ve bu tür illegal faaliyetlerle mücadele etmeyi amaçlar. Özellikle, 2014 yılında kabul edilen düzenlemelerle birlikte şike ve benzeri suçlara yönelik cezalar artırılmıştır.
- Madde 233: "Şike" suçunu düzenler ve bu suçun işlenmesi durumunda kişilere hapis cezası öngörür. Şike suçunu işleyen kişiler, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile karşılaşabilir.
- Madde 234: "Teşvik primi" adı altında yapılan ödemeler ve anlaşmalar da bu madde kapsamına girer ve ceza gerektirebilir.
Yasaklılık ve Spor Yasağı
Şike yapan kişiler, genellikle spor organizasyonlarından men edilir. Futbol federasyonları ve diğer spor kurumları, şike suçuyla ilişkilendirilen sporcuları, yöneticileri veya hakemleri yasaklama ve süresiz olarak spor hayatından men etme hakkına sahiptir.
2. Spor Disiplin Yargılaması
FIFA, UEFA ve TFF gibi spor organizasyonları, şike ve düzenlemelere aykırı davranışlarla ilgili olarak kendi iç disiplin yargılamalarını gerçekleştirir.
FIFA ve UEFA Disiplin Kurulları
- FIFA: Uluslararası futbolun yönetim organı olarak, şike yapan kişilere dünya genelinde geçerli olan yasaklar ve ceza uygulamaları getirebilir. Bu cezalar, uluslararası müsabakalardan men edilme, yıllık lisans yasakları gibi durumları içerebilir.
- UEFA: Avrupa futbolunun denetleyici kurulu olarak, UEFA organizasyonları dahilindeki maçlar ve turnuvalarda şike suçunu işleyen kişilere para cezaları ve men cezaları uygulayabilir.
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF)
- Disiplin Kurulu: Türkiye'de şike suçuyla ilgili disiplin kurulu, suçlu bulunan sporculara ve yöneticilere kulüp içi ve lig içi cezalar verebilir. Bu cezalar, para cezaları, maçlardan men edilme, kulüpten men edilme gibi sonuçları içerebilir.