Milletvekili Şanlıtürk, 2025 ürünü fındığı kokarcadan kurtarmak için mücadeleye şimdiden başlanılması gerektiğini vurguladı.
Şanlıtürk, “Kokarcadan zarar gören fındık üreticilerinin Ziraat Bankasına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları faizsiz ertelenmeli ve bu üreticilerimize 2025 ürünü fındık için mücadelede destek sağlanmalıdır. Kokarcadan zarar gören fındığın gerekirse TMO tarafından alınıp yağlık olarak değerlendirilmesi gerekir.” diyerek konuşmasına başladı.
Ödeme koşulları esnetilmeli
Naci Şanlıtürk, “Bildiğiniz gibi ülkemiz dünya fındık üretiminde birincidir. Yaklaşık 1,9 milyar dolar ila 2,5 milyar dolar arasında her yıl fındıktan ihracat geliri elde etmekteyiz. Bu manada fındık ürünü tarımsal ihracatımızın önemli bir kalemini oluşturmaktadır. TMO, bu sene açıklamış olduğu 130 TL fiyattan fındığın tamamına taliptir. Yeterli alım noktaları oluşturulmuştur. Fakat alım şartları ve ödeme koşullarının biraz esnetilmiş olması üreticiyi rahatlatacaktır.
TMO bölgede başarılı çalışmalara imza atmaktadır. Bu çalışmalar için TMO çalışanlarına teşekkür ediyoruz. Hükumetin açıkladığı fındık fiyatının üzerine geçtiğimiz yıllarda tekelci firma düşük fiyat açıklayıp fındık piyasasının düşmesine sebep olmaktaydı. Bu sene rekabet kurulunun müdahalesiyle bu olmadı. Fakat bu sene de üretici temsilcisi olduğunu söyleyen kurum, hükumetin açıkladığı 130 TL fiyatın 15 TL altında fiyat açıklayarak fındık piyasasının düşmesine sebep olmuştur.” dedi.
Mücadele yeterli değil
Şanlıtürk, “Son yıllarda fındık ürünümüzün başında bir kahverengi kokarca zararlısı mevcuttur. Bu zararlı ile yoğun bir mücadele yapılmaktadır. Geçen yıl meclis kürsüsünden birkaç kez dile getirdiğimiz bu zararlıyla 2023 yılı içerisinde valiliğimiz başkanlığında, fındıktaki bütün paydaşların desteği ile bir mücadele yapılmıştır. Bu mücadele değerlidir iyi ki de yapılmıştır. Fakat yeterli olmamıştır.
2024 ürünü hasat sezonu sonunda görülmüştür ki bu zararlı fındığa önemli oranda zarar vermiştir. 2024 ürünü fındıkta oluşabilecek ihracat zararları henüz ortaya çıkmamıştır. Üstelik sadece fındığa değil bütün tarımsal ürünlere de zarar vermektedir. Kokarcanın zarar verdiği fındığın fiyatı 50-60 TL’lere kadar düşmüştür. Fatsa ilçemizde bazı üreticilerimiz bahçelerine hiç girmemiştir.” diye ifade etti.
Kokarca yayılmaya devam ediyor
Şanlıtürk, “Bu kahverengi kokarcanın bir tanesi yılda 200-300 kadar üreyebilmektedir. Ülkemize 2017 yılında Gürcistan’dan girdiği düşünülen bu zararlı şu anda 35 ilimizde görülmüştür. Tarım Bakanlığımız tarafından takip edilmektedir. Ordu ilimizde geçen yıl sadece Perşembe/Mersin Mahallesi ile Fatsa/Meşebükü ve Bolaman mahallelerinde yoğun olarak görülmekte iken bu yıl sahil kesimlerinde Altınordu, Perşembe, Fatsa, Ünye’de 500 rakıma kadar çıkmıştır. Gittikçe Batıya doğru yayılmaktadır. Samsun ili Terme ve Çarşamba ilçelerine de yayılmıştır.
2025 ürünü fındığı kurtarmak için mücadeleye şimdiden başlanmalıdır. Soğuktan etkilenen bu zararlı kışın kışlaklara çekilmektedir. Kışlaklar, evlerin çatı katları, samanlıklar ve kapalı alanlar komple ilaçlanmalıdır. Nisan ayında baharın gelmesiyle birlikte kışlakların etrafında bir ilaçlama yapılmalı, son olarak haziran ve temmuz aylarında yapılacak ilaçlama ile bu zararlının vereceği zarar en aza indirilmelidir.” dedi.
İlaçlama faaliyetleri koordine edilmeli
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Naci Şanlıtürk, “İlimizde sayın valimizin başkanlığında, tarım il müdürlüğü koordinesinde, sektör paydaşlarının katılımı ile yapılan toplantıda mücadele eylem planı oluşturulmuş ve çalışmalar başlatılmıştır. İlçelerde kaymakamlarımızın başkanlığında belediyelerimiz, ilçe Tarım ve Orman müdürlüklerimiz, muhtarlarımız, ziraat odalarımız, sivil toplum kuruluşlarımız ve üreticilerimizden oluşan komisyonlar kurulmalıdır. Bu komisyonlar tarafından ilçelerde yürütülen çalışmalar yakından takip edilmeli, her hafta yapılacak toplantılarla bu ilaçlama faaliyetleri koordine edilmelidir.” dedi.
Kokarcayla mücadelede kuş etkisi
Şanlıtürk, “Cezbet-yok et sloganı çerçevesinde, feromon kokular ve ışıklı tuzaklarla bir araya toplanan zararlılar ilaçlanıp yok edilmektedir. Mücadelede kullanılan feromonlar yurt dışından ithal edilmektedir. Bu feromonların yurt içinde üretilmesi için Üniversitelerimiz ve Araştırma kuruluşlarımız tarafından çalışmalar yapılmalıdır. Yine biyolojik mücadele kapsamında laboratuvarlarda üretilen samuray arılar doğaya salınmıştır.
Önümüzdeki dönemde samuray arısının üretimi artırılarak daha çok samuray arısının doğaya bırakılması mücadeleye önemli katkı sağlayacaktır. Bu zararlının doğal düşmanı olan başta keklik olmak üzere bu zararlı ile mücadele eden kuş türlerinin popülasyonun artırılması sağlanmalıdır.” diye belirtti.
TMO zarar gören fındığı değerlendirmeli
Milletvekili Şanlıtürk, “Tarım Bakanlığımız Ordu Giresun Trabzon Samsun ve Bartın illerine 2’şer milyon TL civarında ilaç desteği göndermiştir. Bu destek arttırılmalıdır. Gerekirse fındık ihracatından kesilen kesintilerden oluşan destekleme fiyat istikrar fonunda biriken kaynak burada kullanılmalıdır.
Özellikle; fındık üreticisinin yüzde 20 sini oluşturan, geçimini sadece fındıktan temin eden üreticilerimizin zararları ilçe Tarım Müdürlükleri tarafından tespit edilerek karşılanmalıdır. Ziraat Bankasına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları faizsiz ertelenmeli ve bu üreticilerimize 2025 ürünü fındık için mücadelede destek sağlanmalıdır. Kokarcadan zarar gören fındık gerekirse TMO tarafından alınıp yağlık olarak değerlendirilmelidir.” dedi.
Zararın önüne geçebiliriz
Şanlıtürk, “Ben buradan bir kez daha Tarım Bakanlığı yetkililerimizi, ihracatçısından üreticisine kadar fındıktaki tüm paydaşları uyarıyorum. El birliği içerisinde ciddi bir mücadele ile bu zararlıyla başa çıkıp 2025 yılı içerisinde ülkemizin fındıktan edeceği zararın önüne geçebiliriz. Hiç kimse kimseyi suçlamadan etkin bir mücadele şart diyorum.
Bu yangını Ordu ilinde yapılacak ciddi bir çalışmayla söndürebilirsek, bu zararlının batıya doğru ilerleyişini durdurur, bütün tarımsal ürünlerimizi bu zararlıdan kurtarmış oluruz.” diye konuştu.
