ÇALIŞANLARIN KIDEM TAZMİNATI HAKLARI (II)

(DÜNÜN DEVAMI...)

EVLİLİKTE KIDEM TAZMİNATI

4857 sayılı Kanunla ortadan kaldırılan ama eski 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükte kalan tek maddesi olan 14’üncü madde Kıdem Tazminatı haklarını açıklamaktadır. Maddeye göre evlenen bayanlar, evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde aile birliğinin devamı adına çalışmazlarsa, işyerinde de bir yıldan fazla süredir çalışıyor olmak şartıyla kıdem tazminatlarını alabilirler.

ASKERLİKTE KIDEM TAZMİNATI

Eski 1475 sayılı İş Kanunu’nun halen geçerli tek maddesi olan kıdem tazminatı başlıklı 14. maddesine göre, askere giden işçiye işyerinden ayrılış tarihine göre en az bir yıllık çalışması olması kaydıyla kıdem tazminatı işverence ödenmek zorundadır. Ayrıca, kullanmadığınız yıllık ücretli izin süreleriniz varsa alarak askere gidebilirsiniz.

EMEKLİLİKTE KIDEM TAZMİNATI

SSK’lı çalışırken SGK’ya emekli olmak için dilekçe veren işçi de son işyerinde çalıştığı her yıl için bir brüt ücret tutarında kıdem tazminatı alabilir.

İŞTEN ÇIKARILANA KIDEM TAZMİNATI

4857 sayılı İş Kanunu, 854 sayılı Deniz-İş Kanunu veya 5953 sayılı Basın-İş Kanunu çalışanı olup da ihbar öneli veya ihbar tazminatı verilerek işverence işten çıkarılmış olanlara da kıdem tazminatı verilir.

İŞTEN HAKLI OLARAK ÇIKANA KIDEM TAZMİNATI

İşverenin çalışana karşı yasal yükümlülüklerini tam ve zamanında yerine getirmemesi veya işverenin hakaret, küfür gibi şeref ve haysiyete aykırı hareketleri gibi örnekler vereceğimiz 4857 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesinde yazılı olayların vuku bulması hallerinde işçi derhal işi bırakıp kıdem tazminatını talep edebilir.

ÖLÜM VE KIDEM TAZMİNATI

Çalışan işçi bir şekilde vefat ederse de geride kalanlarına kıdem tazminatı ödenir.

KIDEM TAZMİNAT HAKLARI OLMAYAN İŞ KOLLARI

*İş Kanunu Kapsamında olmayan işlerde çalışan işçilerin Kıdem Tazminatı hakları yoktur. Aşağıda sayılan işyerleri ve işler İŞ KANUNU KAPSAMI DIŞINDADIRLAR………..

a-Deniz ve Hava Taşıma İşleri,

b-50 ve daha az işçi çalıştırılan Tarım ve Orman İşlerinin yapıldığı işyeri ve işletmeler,

c-Aile Ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,

d-Bir ailenin üyeleri ve üçüncü dereceye kadar yakın hısımları arasında dışarıdan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işler,

e-Ev Hizmetleri,

f-İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak kaydıyla çıraklar,

g-Sporcular,

h-Rehabilite edilenlerı

- 507 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Kanununun 2. maddesinin tarifine uygun 3 kişinin çalıştığı işyerleri……..

* Kısmi süreli ve Çağrı Üzerine Çağrı Esasına dayalı Kısmi iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilere de kıdem tazminatı uygulanmasında aynı esaslar geçerlidir. Yani bir yıllık süre hesaplanırken işçinin işe başlama tarihi ile İşi bırakma tarihi arasındaki süreye bakılır ve her hizmet yılı için bir aylık ücreti tutarında tazminat ödenir.

*İş şartları işveren tarafından tek taraflı olarak değiştirilir ve işçi bu şartlar altında çalışmak istemez ise 6 işgünü içinde iş akdini haklı olarak feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır.

*Çalışılan günlerin S.S.Kurumuna eksik bildirilmesi halinde işçi iş akdini haklı olarak feshedebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır.

*Mevsimlik işte çalıştırılan bir işçiyi sonraki dönemde işe çağırmayan işveren işçiye kıdem tazminatı ödemek zorundadır.

*İşçi çalıştığı süre içinde grevlere katılmış ise grevde geçen süreleri kıdem tazminatı hesaplanırken dikkate alınmaz.

*Kıdem Tazminatı S.S.K prim kesintisi ve gelir vergisi stopajına tabi olmayıp sadece Damga vergisi kesintisine tabidir.