Ordu Serbest Muhasebeci Ve Mali Müşavirler Odası Başkanı Ender Sönmez, 7 milyondan fazla çalışanı ilgilendiren yeni asgari ücret belirleme çalışmalarını 1 Aralık itibari ile başlayacağını hatırlatarak, belirlenen yeni tutar ile birlikte işsizlik maaşları, staj ücretleri, genel sağlık sigortası primleri, askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanma tutarlarında da artış gerçekleşeceğini söyledi.
Asgari ücretin satın alma gücü hızla eridi!
Sönmez, geçtiğimiz son iki yılda enflasyonun sürekli yükselme grafiği ile asgari ücretin yılda iki defa belirlenmeye başladığını belirterek; “ 1 Ocak 2022’de belirlenen 4 bin 253 TL asgari ücret altı ay sonra %30 oranında artırılarak 5 bin 500 TL’ye, 1 Ocak 2023’e geçerken yüzde 54 artırılarak 8 bin 500 TL’ye, 30 Haziran 2023’de yüzde 35 artırılarak 11 bin 400 TL’ye yükseltilmişti. 2023 yılında yıllık toplamda yüzde 107 bir artış söz konusu olmuştu.
Fakat gerek gıda, yiyecek, içecek, temizlik ürünleri, ulaşım gibi birçok zorunlu tüketim malzemelerinde yapılan bu artış oranlarından daha fazla yükselme olmuş dolayısıyla da asgari ücretlinin satın alma gücü hızla erimişti. Birkaç yıl öncesinde asgari ücretle çalışan aile bireyleri tasarruf yaparak ihtiyacı olan ev veya araba dahi alabiliyordu.
1 Temmuzdan itibaren belirlenen asgari ücretten bu yana, tüketiciye sunulan ürünlerin fiyatlarını doğrudan etkileyen bazı kalemleri değerlendirdiğimizde ÜFE yüzde 21, altın yüzde 20, USD yüzde 11, motorin %56, sanayi elektrik tarifesi yüzde 20, gıda ve temizlik sektöründe yüzde 100’den fazla artış söz konusu olmuştur. Temmuz ayında akaryakıtta 7 TL ÖTV zammı, KDV oranının 2 puan artırılması direkt son nihai tüketiciye bir açıdan da asgari ücretliye yansımıştır. Dolayısıyla da 2023 temmuz ayında yapılan asgari ücret artışı sonrası asgari ücretlinin reel satın alma gücü özellikle zorunlu tüketim mallarında oluşan hızlı artışlar sonrası erimiştir.” Dedi.
Enflasyon artış seyri ara artışı belirleyecek!
Sönmez, yetkililerin asgari ücretin yılda bir defa belirlenmesine dönülmesi gerektiği konusunda açıklamalar yapıldığını fakat enflasyon artış seyrinin ara artış konusunu gündemde tutacağını vurgulayan Sönmez; “ Unutulmamalıdır ki şu an belirlenecek asgari ücret tutarı ile çalışanlar 2024 yılı gelir ve harcama dengesini oluşturacaktır. Yani asgari ücretli son altı ayda enflasyon karşısında kaybettiğini tekrar kazanmak ve önümüzdeki yıl da refah seviyesine ulaşabilecek bir gelir düzeyini sağlayabilecek bir ücret geliri beklemektedir.
Merkez Bankası açıklamasında 2024 yılı enflasyon oranını tahmini yüzde 36 olarak bildirmiştir. Enflasyon beklentisi ile özellikle zorunlu tüketim harcamalarında artış aynı seviyede kaldığı varsayıldığında bu oranın üstündeki artışlar asgari ücretlinin refah seviyesini yükseltecektir.” Diye konuştu.
İşverenin SGK yükü hafifletilmeli!
Asgari ücretin en az yüzde 50 oranında artırılarak net 17 bin TL olması gerektiğini belirten Sönmez; “İşverenler net asgari ücrete ilave olarak SGK işçi kesintisi ve işveren paylarını da ödemektedir. 17 bin TL net asgari ücret belirlendiğinde işverene toplam maliyeti 23 Bin 500 TL olacaktır.
İş dünyasının yetkililerden beklentisi asgari ücretlide vergilerin kaldırıldığı gibi SGK yükünün de kısmen olsa da azaltılmasıdır. İşçilik giderleri başta imalat, hizmet sektörü olmak üzere birçok sektörde önemli bir paya sahiptir. İşverenler ücret maliyetlerindeki artışı ürünlere yansıttığında tekrar geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi işçiler açısından ücret artışlarının reel kazancı olamayacaktır. Bu nedenle yetkililerce net asgari ücretin yanı sıra işverene SGK primleri toplam maliyete etkisi olan yükünün de hafifletilmesi konusunda çalışmalar yapılması gerekmektedir.” şeklinde konuştu. Neşe Çakar Erkinç-özel
