Konu hakkında kalem kalem Suresi bize şu hatırlatmalarda bulunmaktadır:
Asla bir Müslümanda olmaması gerekenler.
Yalancı ve ikiyüzlü olmamalıdır!
Çok yemin etmemelidir!
Çok ayıplayıcı ve koğuculuk yapmamalıdır!
Hayra mani olup hattı aşmamalı!
Çok kaba olaraktan kalp kırıcı ve kulağını dedikodudan korumalı!
Rabbine ve dinine yakışmayan hal ve hareketlerden uzak kalmalı soysuz olmamalıdır!
Malıyla ve evladıyla gurur kibir yapmamalıdır.
Fakir ve fukaraları doyurmaları ikramda bulunmaları gerekir!
Gaflete dalarak, din gününü inkar etmemeli ve hayatını Kur’an a ve sünnete göre idame ettirmelidir!
Bir de bunu hümeze suresinin maliyle izaha çalışalım!
1,2. Mal toplayan ve onu durmadan sayan, insanları arkadan çekiştiren, kaş göz işaretiyle alay eden her kişinin vay hâline!
3. O, malının, kendisini ebedîleştirdiğini sanır.
4. Hayır! Andolsun ki o, Hutâme'ye atılacaktır.
5. Hutame'nin ne olduğunu sen ne bileceksin?
6,7. O, Allah'ın, yüreklere işleyen tutuşturulmuş ateşidir.
8,9. Şüphesiz uzatılmış direkler arasında (bağlı oldukları hâlde) ateş onların üzerine kapatılacaktır.
Rivayete göre; dünya ateşinin sıcaklığı cehennem ateşinin 70.000 defa daha soğularak dünya da kullanıyor olmaktayız.
Dünya ateşinin, sıcaklığına dayanamayan insanlar olaraktan cehennem ateşine nasıl dayanacağız.
Dostlar: Adî İbni Hâtim radıyallahu anh’den rivayet edildiğine göre “Nebi sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken dinledim” demiştir:”yarım hurma ile de olsa, cehennemden korunmaya bakın!
(Buhârî)
“Allah, sizin her biriniz ile tercümansız konuşacaktır. Kişi sağ tarafına bakacak, âhirete gönderdiklerinden başka bir şey göremeyecektir. Soluna bakacak, âhirete gönderdiklerinden başka bir şey göremeyecektir. Önüne bakacak, karşısında cehennemden başka bir şey göremeyecektir. O halde artık bir hurmanın yarısı ile de olsa, kendinizi cehennem ateşinden koruyun.Bir kişi önceden ne gönderdiyse ondan başkasını göremeyecektir. Önünde ise, cehennemi bulacaktır.
En azından nunu da bulamayan, güzel bir söz ile kendisini korusun.
Yukarıdaki ayetin ifadesinde bu sahne bilindikten sonra, alınması gereken tedbir ortadadır. Cehennemden korunmak... Bunun yolunu da Efendimiz, “Bir tek hurmanın yarısı da olsa sadaka vermek suretiyle kendinizi koruyun” tavsiyesiyle göstermektedir. Zira sadaka, cehennem ateşini söndürür. Sadaka cehenneme karşı kalkan ve cennete girmeye vesiledir.
Allah Kur’an ‘ da şöyle buyurur
“Sevdiğiniz şeylerden Allah yolunda harcamadıkça iyiliğe asla erişemezsiniz. Her ne harcarsanız Allah onu bilir.(Ali-imran 92)
Sadaka, İslâm’daki iyilik idealinin adı olmaktadır. “Sadaka” niteliğindeki her şey, isterse bu, yarım hurma veya güzel bir söz olsun, aynı neticeyi sağlayacaktır. Çünkü sadakanın miktar ve cinsinden önce, onun temelinde yatan iyilik ve hayır niyeti önem arzetmektedir. O halde herkes, durumuna göre bir hayır ve iyilik yaparak, âhiretteki hesapta kendisine yardımcı olmalıdır.
Çünkü yüce Allah Kur’an’da; Allah mü'minlerden canlarını ve mallarını, karşılığında cenneti onlara vermek suretiyle satın almıştır. (Tevbe 11)
Bu ayetten çıkarmamız gereken dersler ise şöyledir: Burdaki ticareti yalnız ve sadece Allah için yapmaktasınız,İmkânlar ölçüsünde sadaka vermeye çalışmak, âhiret azığı hazırlamak demektir. Bunu yarım hurma, bir bardak su ile bile sağlamak mümkündür.
Amellerimizi güzelleştirmeye çalışarak sorumluluğumuzu hafifletmeye bakmalıyız. Zira bize ancak sâlih amellerimiz fayda verecektir.
Allah Teâlâ, arada perde veya tercüman olmaksızın âhirette kullarına hitab ve tecellî edecektir. O halde O’na muhâlefetten sakınmak gerekir.
Araştırmacı ve ilahiyatçı yazar Hüseyin DENİZ