Çiğ süt üreticisi sütünü satamamaktan şikayetçi. Süt sanayicileri süt ürünlerine olan talebin azalmasından yakınıyor.
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı ve çiğ süt üreticisi Mutlu Doğru, yaptığı açıklamada çiğ sütte yaşanan sorunları ve alınması gereken önlemleri anlattı.
Yaz mevsimi, çiğ süt üretiminin düştüğü, süt ve süt ürünleri tüketiminin ise arttığı aylar olmasına rağmen çiğ süt alımında sorunlar olduğunu belirten Mutlu Doğru şu bilgileri verdi: “Süt işleyen sanayicilerle görüşmemizde; süt ve süt ürünleri talebinde büyük düşüşler yaşandığı, teleme veya süt tozu olarak aldıkları sütün bir bölümünü stoklamak mecburiyetinde kaldıklarını ve süt alım miktarlarını düşürdüklerini söylemektedirler. Bu durum çiğ süt üreten üreticiye de yansımış, alım fiyatları ve kalite primleri geriye giderken, ödeme vadeleri uzamaya başlamıştır. Kısacası süt ve süt ürünleri piyasalarındaki talep sıkışıklığı üreticiye de yansımaktadır.”
Kriz derinleşecek, gebe düve ithalatı durdurulmalı
Süt sanayicileri ile yapmış oldukları görüşmelerde sonbahardan itibaren çiğ süt üretiminin mevsimsel olarak artmaya başladığında bu sorunun daha da derinleşeceğinin tahmin edildiğini anlatan Doğru, hayvancılık sektöründe sürdürülebilir bir çiğ süt üretimi için alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:
1- Çiğ süt üretiminde yeterince arz olmasına rağmen talep eksikliği yaşanmasından dolayı gebe düve ithalatı geçici bir süre durdurulmalıdır.
2- Süt ve süt ürünleri ihracatına süt karşılığı kadar ihracat desteği uygulanmalıdır.
3- Eylül ayında başlayacak tüm okullarda uygulanmak üzere Okul Sütü Projesi yeniden hayata geçirilmeli ve ihale hazırlıkları yapılmalıdır.
4- Süt ve süt ürünleri sektörünün KDV alacaklarına öncelik tanınmalıdır.
5- Süt sanayicisine aylık sözleşmeli çiğ süt alım miktarı tutarı kadar 1 yıl vadeli, düşük faizli hazine destekli kredi imkanı tanınmalıdır.
Süt tozu ihracatındaki kısıtlamalar kaldırıldı
Adana Çiftçiler Birliği’nin sütle ilgili açıklamaları, ilgili bakanlıklara sorunları aktarmasından sonra çiğ sütle ilgili sorunlar Gıda Komitesi’nde ele alındı. Süt tozu ihracatındaki kısıtlamanın kaldırılması kararı verildi.
Gıda Komitesi’nde yapılan görüşmeler sonrasında 05.07.2024 tarihli Bakanlık( Ticaret Bakanı) Makamı Onayı ile; Onay tarihinden itibaren yağsız süt tozu (GTP:0402.10) ve yağlı süt tozu (GTP:0402.21) ihracatına, ihracat kaydı bağlamında uygulanan tedbirlerin sonlandırılması kararlaştırıldı.
Kararda : “ tüm İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri tarafından (sair mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere) kayıt verilebilmesi hususu uygun görülmüştür.” denildi.
Çiğ süt referans fiyatı, maliyetin altında
Çiftçinin sattığı çiğ sütün fiyatı, maliyetin altında kaldı. Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği(TÜSEDAD) Haziran ayı çiğ süt üretim maliyetini ve olması gereken fiyatı açıkladı. Buna göre, Haziran 2024’te 1 litre çiğ süt üretim maliyeti 17 lira 22 kuruş oldu. Mayıs’ta 17 lira 71 kuruş olarak hesaplanmıştı. Maliyet önceki aya göre 49 kuruş düştü.
TÜSEDAD Yönetim Kurulu, hesaplanan üretim maliyetinin üzerine yüzde 20 kar eklenerek 1 litre soğutulmuş çiğ sütün referans fiyatının 20 lira 66 kuruş olması gerektiği bildirildi. Geçen ay 21 lira 25 kuruş olarak önerilmişti. Ulusal Süt Konseyi’nin 1 Mayıs 2024’ten beri geçerli olan çiğ süt referans fiyatı litre başına 14 lira 65 kuruş.