Mevlânâ hazretlerinin bu konu hakkındaki şu görüşlerine yer vermek istiyorum:“İnsanı ateş değil, kendi gafleti yakar; Herkeste kusur görür, kendisine kör bakar. neye nasıl bakarsan oda sana öyle bakar derler.
Başkasının kusurunu görmek kolay tabi ki…İnsan, öncelikle kendi kusur ve ayıplarını görmesi gerekirken, başkalarının ayıp ve kusurlarına göz diker, kulak kabartırlar.
Kendinde aramaya cesaret edemediği küsur da kabahatleri, insanların başkalarında çok kolay görürmüş.
Hatta zaman zaman kendi büyük hatalarını görmez ve üzerini örter de başkalarının küçücük hatalarını hiç kaçırmaz. Ne isabetli bir atasözüdür: Bazı kişiler kendi gözündeki merteği görmez, elin gözündeki çöpü görür. Bunu şu şekilde tarif edilir. Kendinin büyük kusurlarını yok sayıp, başkasının küçücük hatasını el âleme duyuranlar için şöyle denir. Erdemli birinin, başkasının ayıp ve kusurlarını dillendirmek veya dinlemek istediğinde, hemen kendi kusurlarını hatırlayıp sükût etmesi ve kulak tıkaması icap eder. Ne var ki, nefis, insanı çoğu zaman bu erdemli davranıştan alıkoyarak hep başkalarının kusurlarını araştırmaya sevk eder. Böylece insan, kendine yazık eder.
Hatasız kul olmaz, hatamla sev beni/Dermansız dert olmaz, dermana sal beni
Feryada gücüm yok, feryatsız duy beni
Sevenlerin aşkına, ne olur birbirimizi sevelim ve Kendinize yazık etmeyin.
“Birbirinizin kusurlarını ve gizli hallerini araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın..." (Hucurat,suresi "Birbirinize haset etmeyin, kin tutmayın. Başkalarının ayıplarını araştırmayın, (mahrem/gizli) konuştuklarını dinlemeyin..." (Müslim)
Kaş göz ederek alay etmeyin!" (Hucurât, 49/11)
Şu tehdide kulak verin: “İnsanları arkadan çekiştirip kaş-göz işaretiyle eğlenmeyi âdet hâline getirenlerin vay hâline!” (Hümeze,1)
Hem sürekli başkalarının kusurlarını araştırmak, bir tür kendini beğenmişliktir, kibirdir.. "Öyleyse nefsinizi temize çıkarmayın. Yüce Allah ihlas ile amel edeni, gizli ve açıkta Rabbinden korkanı bilir." (Necm, 32)Öyle ya. Allah, her şeyi hakkıyla bilir. İnsan da hiç olmazsa haddini bilmelidir..
Ey iman edenler! Bir topluluk bir diğerini alaya almasın. Belki onlar kendilerinden daha iyidirler.( Hucurat 11)
Ne mutlu o kimseye ki, kendi kusuru onu başkalarının kusurlarıyla uğraşmaktan alıkoyar.
kardeşlerim kendimize gelelim Allah Resulü: "Her kim kırk yaşını geçer de hayrı şerrine galip gelmezse cehenneme girmek için hazırlansın.” (Keşfu'l-Hafa, c.2, s.219, hadis no:2344)
Yine Cenabı Allah hucurat 12. ayetinde bizlere şöyle buyurur: ”Ey iman edenler! Zannın bir çoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah'a karşı gelmekten sakının. Şüphesiz Allah tövbeyi çok kabul edendir, çok merhamet edendir.
Son söz olarak dinlenmesi ve öğüt alınması gereken ne güzel bir nasihattir.
Birilerine çamur atmadan önce çok iyi düşün, çünkü önce senin ellerin ilerleyecektir.
Allah’ım bizleri fitneden, fesattan iftiralardan aynı zamanda amelleri mizi boşa çıkaracak olan her türlü hareketlerden de uzak eyle.
İlahiyatçı ✍️yazar Hüseyin DENİZ
