5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesi ile yerleşim yeri Türkiye’de olanlar 01/01/2012 tarihinden itibaren zorunlu genel sağlık sigortası uygulamasına geçmiştir.
Bu maddenin (g) bendi kapsamında Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında sayılıp GSS Primi ödeme yükümlülüğü doğacak vatandaşlar özetle; 4/a(İşçi), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (Memur) veya isteğe bağlı sigorta kapsamında iken işten ayrılan, sigortalılığı sona eren, Sosyal Güvenlik Kurumu 4/a (işçi), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (memur) kapsamında sigortalı olmayan, isteğe bağlı sigorta primi ödemeyen, SGK’dan yaşlılık, malullük, ölüm, dul, yetim aylığı geliri almayan, yeşilkart kapsamında olmayan, yukarıda belirtilenlerden herhangi birinin bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayan veya bakmakla yükümlü olunan kişi statüsü sona eren kişiler, öğrenime devam etmemekle 18 yaşını doldurmuş çocuklar, ortaöğrenime devam etmekle 20 yaşını doldurmuş çocuklar, üniversite eğitimine devam etmekle 25 yaşını doldurmuş çocuklar kendiliğinden yani herhangi bir başvuruya gerek kalmaksızın sosyal güvenlik kurumunca genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilip GSS kapsamına alınarak aylık prim borcu tahakkuk ettirilmektedir.
Kısaca herhangi bir sosyal güvence kapsamında çalışmayanların gelir durumlarına göre kuruma genel sağlık sigortası (GSS) primi ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Kanun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası (g) bendi kapsamında tescil edilen kişilerin gelir testi müracaat bildiriminin kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir ay içinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına başvurmaları gerekmektedir.
Bir çok vatandaşımız GSS kapsamında gelir testi yaptırması gerekirken kuruma müracaatta bulunmamış ve en üst gelir seviyesinden kuruma borçlandırılmışlar ve borçlarının farkında bile olmamışlardır. Halbuki gelir durumuna göre herhangi bir ödeme yapması gerekmeyen yani primleri hazinece karşılanacak kişilere dahi borçlar tahakkuk edilmiştir.
GSS kapsamında olup olmadığınızı ve bu kapsamda kuruma borcunu bulunup bulunmadığını Sosyal Güvenlik Kurumundan öğreneceğiz gibi kurumun https://esgm.sgk.gov.tr/Esgm/ sitesinden de sorgulama imkanı bulunmaktadır.
Gelir Testi Sonucuna göre 2015 yılı için kanun kapsamındaki kişilerin aylık ödeyeceği primler aşağıdaki gibidir. Gelir tespitinde aynı hanedeki yaşayan aile bireyleri esas alınmaktadır. Bir ay içinde kuruma başvurarak gelir testi yaptırmayanlar en üst düzey gelir durumuna göre GSS Primi ödemeleri gerekecektir.
GSS Statüsü Gelir Durumu Ödeyeceği Prim Ocak-Haziran 2015 Temmuz-Aralık 2015
Prim Tutarı Prim Tutarı
60/1(c-1) Asgari ücretin üçte birinden az olanlar Hazinece karşılanır 0,00 TL 0,00 TL
60/1(g-1) Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olanlar (Asgari Ücret/3) x %12 48,06 TL 50,94 TL
60/1(g-2) Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olanlar (Asgari Ücret)x%12 144,18 TL 152,82 TL
60/1(g-3) Asgari ücretin iki katından fazla olanlar (Asgari Ücret)x2x%12 288,36 TL 305,64 TL
Bu uygulamadan vatandaşların yeterince bilgilendirilememesi yüzünden birçok kişinin ödeyemeyeceği borçlar oluşmuştur. Vatandaşlar genellikle sağlık yardımı almak için hastaneye müracaat ettiğinde borçlardan haberdar olmuşlardır.
6552 Sayılı Torba Yasa ile GSS den kaynaklanan sıkıntıları gidermek amacıyla yasal sürelerinde gelir testi yaptırmayanlara af niteliğinde yeni bir hak verilmiştir.
6552 Sayılı Torba Yasa ile GSS den kaynaklanan sıkıntıları gidermek amacıyla yasal sürelerinde gelir testi yaptırmayanlara af niteliğinde yeni bir hak verilmiştir.
Vatandaşların 31/03/2015 tarihi mesai bitimine kadar yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına gelir testi için başvurmaları durumunda genel sağlık sigorta tescilleri, gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren güncellenecek ve belirlenen gelir seviyesine göre primleri tahakkuk ettirilecektir.
Ayrıca prim borçları için yeniden yapılandırma imkanı sağlanmış olup, 30/04/2015 tarihine kadar ikametgâhının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurulması
gerekmektedir.Genel sağlık sigortasından kaynaklanan borç aslının tamamının en geç 01/06/2015 tarihine kadar ödenmesi halinde bu alacaklar için herhangi bir faiz
alınmayacaktır. Hesaplanan tutarın taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilk taksit 01/06/2015 tarihine kadar, diğer taksitlerin ise ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz
eşit taksitte ödenmesi gerekir.
Af niteliğindeki uygulamadan faydalanmak için mutlak surette GSS primleri için gelir testinizi yaptırarak, eğer prim borcu doğmakta ise peşin ödeme veya taksitlendirme seçeneklerinden faydalanmanız ileride alacağınız sağlık yardımları açısından önem arz etmektedir. Gelir testi sonucunda asgari ücretin üçte birinden az geliriniz tespit edilirse kanunun kapsadığı dönemlerdeki GSS prim borcunuz silinebilecektir.
