Arama ve El Koymada Başvurulacak CMK Genel Hükümlerinin Yorumlanması

Genel hükümlerin esas aldığı arama işlemi “şüphelinin üstü, eşyası, konutu, işyeri ve ona ait diğer yerler” üzerinde yapılabilmekte; “a) Taşınmazlara, b) Kara, deniz veya hava ulaşım araçlarına, c) Banka veya diğer malî kurumlardaki her türlü hesaba, d) Gerçek veya tüzel kişiler nezdindeki her türlü hak ve alacaklara, e) Kıymetli evraka, f) Ortağı bulunduğu şirketteki ortaklık paylarına, g) Kiralık kasa mevcutlarına, h) Diğer malvarlığı değerlerine” [1]el konulabilmektedir. Bu kapsamda elektronik delil elde edilebilecek unsurlara has bilgisayar dışındaki her veri kaynağı bu hükümler altında aranıp el konulabilmektedir. Dolayısıyla, akıllı telefonlar yönünden yapılacak arama ve el koyma işlemleri de bu esaslar çerçevesinde gerçekleşebilecektir.

Bilgisayarlara ilişkin düzenlenen Cmk 134. Maddedeki arama ve el koyma yapılabilmesi hallerinden farklı olarak genel hükümler uyarınca gerçekleşen arama ve el koyma işlemlerinde hâkim ve savcı kararının haricinde savcıya ulaşılamaması hallerinde kolluk amirinin yazılı emriyle de arama ve el koyma işlemi yapılabilmesine imkan yaratılmıştır. Kolluk yetkilendirilmiştir. Bu durumda şüphelinin bilgisayarında arama yapılabilmesi ile akıllı telefonunda arama yapılabilmesi uygulamalarında farklılık meydana gelmiştir. Her ikisi de elektronik delil oluşturabilecek iki cihazın mevzuat yönünden farklı usule tabi olması elektronik delillerin arama ve elkoymasında mevzuatta oluşmuş boşluk ve çelişkinin altını çizmektedir.

[1] https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5271.pdf