Ekonomi bilmek lazım. Ekonomi bilmeden devlet yönetmek büyük risk taşıyor. Seçime gidiyoruz. Bu nedenle siyasi yazı yazmak istemiyorum. Fakat, öyle gelişmeler oluyor ki, yazmak ihtiyacı doğuyor.
Ekonomik kuralları öğretemiyoruz. Öğrenmeme nedeni alt yapının olmayışından kaynaklanıyor. Belli bir matematik temeli olmadan ekonomi öğrenilemez. Kulaktan duyma, kahvehane kültürü ile de ekonomik yasalar tarif edilemiyor.
Bu gün dolar 12 kuruş daha arttı.Artmaya devam edecek. Türk ekonomisi bu durumu hak etmiyor. Neden arttı diye soracak olursanız, konu dönüyor dolaşıyor Faiz meselesine odaklanıyor.
Hükümet adamlarında saplantı var. Faiz enflasyonun nedeni diye iddialarından vaz geçmiyorlar. Ekonomide böyle bir şey yok. Faiz ile enflasyon arasında meydana gelen doğrusal korelasyon, faizin enflasyonu takip ediyor olmasından kaynaklanıyor.
Faizi tayin eden ekonomik kanun bellidir. Ödünç verilebilir fon arz ve talebi faizleri tayin eder. Fon arzının arkasında tasarruflar vardır. Fon talebini krediler belirliyor. Ilişkinin matematik formülü aşağıdaki gibidir.
Toplam Krediler/Toplam mevduat= Birden büyük olduğu sürece faizler yükselir.
Türkiye gerçeğine bakalım. Toplam krediler 2 trilyon lirayı geçti. Toplam mevduat 1,8 trilyon lira. Formüle koyalım;
2/1,8=Birden büyük. Böyle bir ekonomide faizler yükselir.
Nitekim 15 gün önce yüzde 12 civarında olan gösterge tahvilin faizi dün 16.41 seviyesini gördü. Bunun anlamı, bu gün devlet yüzde 16,41 den daha aşağı seviyede faiz ile borçlanamaz. Bankalar bu seviyede mevduata faiz ödemez ise, para tahvile yönelir.
Mevcut koşullarda, faizleri düşürmek isteyen siyasi otorite başarılı olamaz. Ekonomik yasalar idari tedbirler ile önlenemez. Hükumet adamları faiz düşürmede ısrarcı. Böyle olunca, Merkez Bankasının yarattığı likidite dövize talep yaratıyor. Kurlar artıyor.
Niyet bilindiği zaman, ekonomik aktörler harekete geçiyor. Döviz satın alıyor. Niyet belli, faizleri duşüreceğiz diyorlar. Ancak, buna güçleri yetmeyecektir. Sadece devlet bankalarını talimat ile zora sokmaktan başka sonuç ortaya çıkmaz.Faizler ve kurlar artmaya devam eder.
Nitekim, dünkü beyanattan itibaren dolar 12 kuruş arttı. Çok geçmeden 5 lirayı bulacaktır.
Ekonomi bilmeyenleri iktidara taşıyanlar, sonuçlarına katlanmak durumundadır.
