Yalan sürekli tekrar edilir ise toplum yalanı gerçek sanar. Yalan propaganda yoluyla “Öğremilmiş Çaresizlik Sendromu” yaratmak da mümkündür.
1. Öğrenilmiş çaresizlik yaratmak.
Güçlü bir toplumu “öğrenilmiş çaresizlik metodunu” kullanarak, güçsüz olduğuna inandırmak mümkündür. Genellikle sömürgeci ülkeler bu metodu kullanır. Sömürge halkları, efendilerinin yüceliğine inandırılır. Örnek olarak Hindistan verilebilir.
Nitekim Hindistanın ünlü lideri Mahatma Gandi “Mustafa Kemal İngilizleri yenene kadar, onları yenilmez tanrı sanıyordum” diye yazıyor.
Aydınların çok dikkat etmesi gerekir. Zira, toplumsal eleştiriler ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK yaratabilir. Örnek AZİZ NESİN dir. Değer verdiğim yazardır. Türk Milletinin zeka seviyesi konusundaki yorumu “öğrenilmiş çaresizlik” yaratıyordu. Belli odaklar tarafından halen kullanılıyor.
Toplumsal eleştiri yapılırken, şu cümleye dikkat ediniz. “Bizden adam olmaz” ve benzeri ifadelerde “öğrenilmiş çaresizlik yaratma” niyeti vardır.
Okuyucunun öncelikle, bu amaca yönelik propagandayı anlaması gerekir. Eğer anlamaz ve tasdik eder ise “öğrenilmiş çaresizlik” yaratmayı amaç edinmiş odaklara alet olur.
2. Yalana İnandırmak.
Yalan ve yanlış sürekli tekrar edilir ise, toplum inanır. Yalan en çok din konusunda tekrar ediliyor. Bu nedenle, toplumlar aynı kökten gelse de maruz kaldığı yalanı gerçek sanıyor ve birbirinden ayrışıyor. Örneğin, Hristiyan bir ülkede Kilise yalanı tekrar ederek insanları inandırıyor. Müslüman ülkede, imamlar yalanı tekrar ederek halkı inandırıyor.
Aynı durum mezhepler açısından da geçerli. Katolikler ile Ortodokslar arasındaki ayrımcılık yalana dayanıyor. Bizdeki, Sünni ve Şİİ mezhepleri de benzer şekilde. Sürekli yalanı tekrar etmek suretiyle, insanları ve toplumları birbirlerine düşman etmek mümkün.
Yalan, insanların çıkarına hitap ediyora ise kolay kabul görüyor. İkinci daünya savaşı sırasında ALMANYADA yaşandı. Hitlerin propaganada bakanı Joseph Goebbels, Alman Halkını “savaşı kazanmakta olduklarına” inandırmıştı. Almanlar savaşı kaybettiğini, Rusları Berlinde görünce anladılar.
Şu gerçeği hiç aklımızdan çıkarmayacağız. Hükümetler kendi eylemlerine meşruiyet kazandırmak için yalan propaganda yapar. Muhalefet, kendini haklı çıkarmak için yalan propaganda yapar.
Çünkü, yalan sürekli tekrar edildiği zaman, toplum yalanı gerçek zan ediyor.
Şinasi KARA