Hafta başında 6,72 seviyesindeki dolar kuru, Cuma günü akşamı 6.40 seviyesine düştü. Bu düşmenin gerisinde ne var?
Birinci ve önemli neden, tahvil piyasasında görülüyor. Yabancıların tahvil satışı durdu. Kurun zirve yaptığı dönemlerde, 200 milyon lira tutarında ciroyu aşağı düşmeyen tahvil pazarı, bir haftadan beri, binli rakamlarda seyrediyor. Gösterge tahvilin faizi 26,5 seviyesine adeta oturdu.
İkinci neden ise, 13. Eylül 2018 günü yapılacak PPK toplantısında, politika faizinin artırılacağına, kesin gözü ile bakılıyor.
Piyasa, 1000 baz puan faiz artışı bekliyor. Bu teknik ifadenin anlamı, yüzde 19 olarak uygulanan MB faizinin, yüzde 29 lara çıkarılmasıdır. Bana göre yüzde 27 yeterli. Zira, yüzde 27 oranı, politika faizi seviyesini aşıyor.
PPK'nın faiz artırması ile, piyasanın faiz artırması arasında teknik bir anlam farkı var. Yoksa, piyasa faizleri kendiliğinden yükselir. Zira ödünç verilebilir fon piyasasında, fon talebi fon arzından yüksek seyrediyor.
PPK "politika faizini" artırdığı zaman, ekonomik aktörler "serbest piyasa koşullarında kalınacağına" ikna oluyor. Politika faizi artırılmadığı zaman, sermaye "güvenlik krizine" giriyor. Fiyatına bakmıyor. Parasını alıp gidiyor.
Nitekim son iki aydan beri, yabancılar tahvili zararına sattılar. Zararına dolar satın aldılar ve çıktılar. Şimdi, hisse senedi piyasasında aynı sonuç yaşanıyor.
Cari açık var. Sermaye hareketlerinden açık verdiğimiz zaman, kur artışını durdurmak mümkün değil. Ödemeler dengesi bilançosundaki, sermaye hareketlerini pozitife çevirmek, politika faizini piyasa faizinin üzerine çıkarmakla mümkün.
Önceki PPK toplantısında, piyasanın faiz artış beklentisi 100 baz puan idi. Ekonomi cehaleti, piyasa beklentilerine kulak vermedi. Uyarılarımızı hiç dikkate almadı. Politika faizini yükseltmedi. Sonuç ortada, kurlar yüzde 70 arttı. Piyasa faizi de yüzde 10 arttı. Bir puan ile halledilebilecek mesele, 8 puan artış ile zor halledilebilir, aşamaya ulaştı.
Ekonomide hamaset olmaz. Yasaları acımasızdır. Fakir çocuğunun içmesi gereken sütü, zenginin köpeğine içirir. Kurallara uymayanı cezalandırır.
Umarım bu sefer ekonomik akıl üstün gelir ve Politika Faizini yüzde 28 lere çekerler. Zira, faiz artışı ile ekonomide başarı sağlamanın son aşamasına gelindi.
13 Eylülde yapılacak PPK toplantısında "politika faizi artırılmadığı taktirde" dolar hızlı artış sürecine devam eder.