31 Marttan sonra dolar ne olacak sorusu, devamlı soruluyor. Felaket tellalları, 31 Martı hedef almışlar. Komplo teorisi üretiyorlar.
Komplo teorisi üretenlerin, en önemli argümanları Türkiye'nin dış borcu. Dış borcun tamamını, devlet borcu gibi takdim etme modası kırılamadı. Halbuki, Devletin dış borcunda artış olmadı. 2002 de 129 milyar dolar olan devlet dış borcu, 2018 yılı sonunda 130 milyar dolar civarındaydı.
İtalyan ve Fransız Devletinin borcu 2 trilyon doları aşıyor. 20 misli daha fazla borcu olan devletler için söylenmeyen sözler, TC devleti için söyleniyor. Bazen insaf demekten kendimi alamıyorum.
Borçlardaki artış özel sektöre ait. Özel sektörün önemli bir özelliği var. Borç alırken, kar-zarar hesabı yapar. Karlı ise borçlanır. Zarar ederse iflas eder. Devlet iflas etmez. Devletin borcu gelecek nesillere intikal eder.
Özel sektör dış borcunu bir şekilde ödüyor. Ödenemeyen borçlar sermayeye ilave edilerek, kağıt üzerinde off-set ediliyor. Daha öncede yazdım. Tekrarda fayda var.
2002 ile 2017 yılları arasında meydana gelen cari açıkları topladım. Açın IMF raporlarını siz de toplayın. 15 yılda, 696 milyar dolar cari açık vermişiz.
Teorik olarak, cari açığın finansmanı için, toplam cari açık kadar borçlanmak gerekiyor. Fakat, ülke toplam cari açıktan daha az borçlanmış. Cari açıkları toplayarak komplo teorisi üretenler çuvallamış. Zira aynı dönemde, toplam 285 milyar dolar dış borç artışı olmuş. Cari açık ile farkı 411 milyar dolar.
Ödemeler dengesi prensibine göre, 411 milyar dolar tutarındaki para ülkede kalmış.
Peki, bu para nereye gitti?
Cevap basit. Alacaklılar mülkiyet ilişkisi yoluyla, özel sektörün sermayesine ortak olmuşlar. Ortaklık işlemi, ödemeler dengesi istatistiklerinde görülmüyor. Bu nedenle de, yarım ekonomistler komplo teorisi üretmeye devam ediyor.
Borcun sermayeye ilave işlemi (off-set) dinamik yapı taşıyor. Birleşmeler ve sermaye ortaklık yapısındaki düzenlemeler ''şirket evlilikleri'' olarak ekonomi haberlerinde yer alıyor. Bu nedenle, özel sektörün dış borcu sorun olmuyor.
Özel sektör borcunu esas alarak, uydurulan komplo teorilerine itibar etmeyiniz. Zira, Türkiye gerçeği ile bağdaşmıyor.
