Rasyonel Beklentiler Teorisine göre, sonucun ne olacağı tahmin edilebilir.
Ekonomi politikaları iki kutuplu işler. Bir tarafta serbest piyasaya politikası vardır. Diğer tarafta, kontrollü piyasa politikası vardır. Birinden diğerine kolay geçiş yapılamaz.
Serbest piyasada, fiyatlara müdahale edilmez. Fiyatlara müdahale edildiği zaman, kontrollü piyasa politikası devreye giriyor. Son yıllarda, siyasi otorite, serbest piyasa ekonomisinden uzaklaştı. Nitekim; faizi ve kurları kontrol etmek için sürekli müdahale ediyor.
Faiz, sermayenin fiyatıdır. Kur, dövizin fiyatıdır. Serbest piyasa koşullarında fiyatlar arz ve talebe göre oluşur. Serbest piyasa, belli koşullarda arza ve talebe müdahale edici ekonomi politikalarına izin verebilir. Ancak, doğrudan fiyata müdahaleye asla izin vermez. Eğer, doğrudan fiyata müdahale ediliyor ise, serbest piyasadan uzaklaşılır.
Fiyata müdahale BALONU sıkmaya benzer. Bir taraftan sıkarsınız, diğer taraftan şişer. Sürekli balonun şişen tarafını sıkmak, sonunda sizi balonu cendereye almaya kadar götürür. Serbest piyasa da böyledir. Sürekli müdahale sonunda, kontrollü piyasayı yaratır. Ki, şu anda kısmen kontrollü piyasa uygulanıyor.
Konrollü piyasadan dönüş, kolay olmaz. Çünkü, devlette devamlılık asıldır. Taahhütler vardır. Örneğin Kur Korumalı Mevduat hesapları. Kim gelirse gelsin,karşısına finansman sorunu çıkaracaktır. Kur artışı yapıldığı taktirde, KKM lerin finansman sorunu artar. Zira, kur korumalı mevduat, faizin karşılayamadığı kur artışını garanti ediyor.
Diğer bir sorun, merkez bankasının işlevini yitirmesinden kaynaklanıyor. Sürekli politika faizini negatif tutmak, merkez bankasını piyasadan kopardı. Tekrar, işlev kazanması için zaman ihtiyaç var.
Ani bir faiz artışı, bankaların satın almak zorunda kaldıkları uzun vadeli hazine bonolarından meydana gelecek zararı, telafi edilecek boyutu aşmış görünüyor. Kim gelirse gelsin, faizlerde ani bir yükselişe müsaade edemez.
Döviz kurunun artmasını önlemeye yönelik müdahaleler, sistemi, kontrollü kambiyo uygulamasına doğru götürüyor. Çünkü, dövizde ikili fiyatlar oluşmaya başladı. İkili fiyatlar oluştuğu zaman, en kolay çözüm yasak koymaktır. Yasak konulduğu zaman, karaborsa ortaya çıkar. Karaborsa, serbest piyasanın ne kadar değerli olduğunu herkese yaşayarak öğretir.
Kim gelirse gelsin, onu büyük bir bütçe açığı bekliyor. Açığı finanse etmek için iki yol var. Vergileri artırmak. Ya da enflasyon.
Kim gelirse gelsin, onu büyük bir cari açık bekliyor. Açığı kapatmak için iki yol var. Gümrük Vergilerini artırmak. Ya da devalüasyon.
İşimiz zor görünüyor.
